Theorie: Een misbruikt en verkeerd begrepen woord
22 november 2014 
2 min. leestijd

Theorie: Een misbruikt en verkeerd begrepen woord

Theorie is mogelijk het meest misbruikte en verkeerd begrepen woord in het onderwijs, terwijl het de basis vormt van iedere scriptie. Een goed geschreven theoretisch kader bestaat uit een geheel van denkbeelden, hypothesen en verklaringen die in onderlinge samenhang worden beschreven.  Volgens Sutton en Staw (1995: 375) ‘gaat theorie over verbindingen tussen fenomenen, een verhaal over waarom gebeurtenissen, structuren en gedachten zich voordoen’. Theorie benadrukt de aard van causale relaties, door te identificeren wat eerst komt evenals de timing van gebeurtenissen (Saunders et al. 2009). Sterke theorie (niet te verwarren met ‘sterke verhalen’) gaat in op onderliggende processen teneinde de systematische oorzaken voor een bepaald voorval of het uitblijven daarvan te begrijpen.


Een minder goed geschreven theoretisch kader staat vol met dingen die gezamenlijk geen theorie vormen of daar zelfs geen onderdeel van uitmaken. Om dit te voorkomen helpt het wellicht om te weten wat theorie niet is. Sutton en Staw (1995) hebben dit reeds op een heldere wijze gedaan aan de hand van vijf dingen die géén theorie zijn:

1. Referenties

Het opsommen van referenties naar bestaande literatuur en het noemen van namen van theorieën hieruit kan indrukwekkend overkomen. Wat echter vereist is om een geschreven stuk theorie te noemen, is een logisch betoog om de oorzaken voor het beschreven fenomeen uit te leggen. Het sleutelwoord is hier ‘waarom’: waarom hebben de dingen die je beschrijft zich voorgedaan? Wat is een logische verklaring?

2. Data

Bovenstaande waarom-vraag is ook hier van toepassing. Data beschrijft slechts empirische patronen die waargenomen zijn, terwijl theorie verklaard waarom deze patronen zich hebben voorgedaan of waren te verwachten. ‘Data genereert geen theorie – alleen onderzoekers doen dat’, aldus Sutton en Staw (1995: 372).

3. Lijsten met variabelen

Een lijst variabelen bestaande uit een logische poging om de determinanten of factoren van een bepaald proces of resultaat af te dekken vormen nog geen theorie. Het eenvoudigweg opsommen van variabelen die een resultaat kunnen voorspellen is onvoldoende: een toelichting op de reden dat het aannemelijk is dat voorspellers sterke voorspellers zijn is een vereiste om een lap tekst een theorie te mogen noemen.

4. Diagrammen

Vakken en pijlen kunnen een opvatting verhelderen door patronen en causale relaties te illustreren, maar verklaren zelden waarom de relaties zich voordoen. Sutton en Staw (1995) merken op dat ‘een helder geschreven betoog vooraf dient te gaan aan het toevoegen van ingewikkelde figuren – degenen die meer lijken op een ingewikkeld bedradingsschema dan een begrijpelijke theorie’.

5. Hypothesen of voorspellingen

Hypothesen kunnen onderdeel zijn van een conceptueel betoog. Maar zij bevatten geen logische argumenten over waarom empirische verbanden te verwachten zijn.

Kortom, een theorie is geen opsomming van losse delen, maar een samenhangend geheel van denkbeelden, hypothesen en verklaringen. In de wetenschap dient een theorie ook een toetsbaar model te zijn ter verklaring van waarnemingen van de werkelijkheid.

Bronnen:


Sneller afstuderen? Het maximale uit je scriptie halen?

Maak gebruik van de scriptiehulp van de afstudeerconsultant. Meld je aan voor een gratis en vrijblijvend oriëntatiegesprek.

Klik hier om je aan te melden voor een gratis en vrijblijvend oriëntatiegesprek >>>


Reactie plaatsen

Sneller afstuderen met een scriptiecoach?

scriptiehulp-scriptiecoach-afstuderen