Validiteit en betrouwbaarheid worden bepaald door de toegepaste onderzoeksmethoden en zijn bepalend voor de kwaliteit van de onderzoeksdata en de conclusies die je daaruit trekt. Om meetfouten te minimaliseren dienen we de eigenschappen van de meting te achterhalen die ons het vertrouwen geven dat we goed bezig zijn. Inzicht in de betekenis van validiteit en betrouwbaarheid is hiervoor een vereiste.
Validiteit
Validiteit is de mate waarin (in wetenschappelijke studies) wordt gemeten wat we daadwerkelijk willen meten. Validiteit is grofweg te categoriseren in twee hoofdtypen:
- Externe validiteit: de mogelijkheid om de data te generaliseren over personen, situaties en perioden.
- Interne validiteit: de mate waarin een causale conclusie op basis van een studie is gerechtvaardigd. Een dergelijke oordeel wordt gevormd door de mate waarin een studie systematische fouten (of ‘bias’) minimaliseert.
Validiteit is ook nog op een subtiele wijze te categoriseren, waarbij verschillende (sub)categorieën op verschillende wijzen worden vastgesteld:
Typen validiteit
Betrouwbaarheid
Betrouwbaarheid is de nauwkeurigheid en precisie van een meetprocedure. Betrouwbaarheid garandeert niet de validiteit van een meting, maar is wel een voorwaarde. Een veel gehanteerde categorisering van betrouwbaarheid is:
- Stabiliteit: waarborgen van consistente resultaten bij herhaalde metingen van dezelfde onderzoeker met hetzelfde instrument.
- Gelijkwaardigheid: gaat over variaties op een bepaald punt in de tijd tussen de waarnemers en steekproeven van items. Een goede manier om de gelijkwaardigheid van metingen van verschillende waarnemers is door hun scores van dezelfde gebeurtenis (bijv. het scoren van Olympische kunstschaatsers door verschillende juryleden) te vergelijken.
- Interne consistentie: homogeniteit tussen items, oftewel de mate waarin binnen een meetinstrument verschillende items die hetzelfde beogen te meten (bijv. ‘ik vind het leuk om te zwemmen’ en ‘ik heb genoten van zwemmen in het verleden’) gelijkwaardige resultaten opleveren.
Validiteit en betrouwbaarheid bij kwalitatief onderzoek
Aangezien bij kwalitatief onderzoek de onderzoeker in feite een instrument is, zijn er specifieke strategieën en procedures om validiteit en betrouwbaarheid te waarborgen (zie onderstaande tabel), met name door de interpretatie en subjectiviteit zoveel mogelijk te beperken of transparant te maken. Bij kwalitatief onderzoek spreken we tevens over andere termen als we het over aspecten van validiteit en betrouwbaarheid hebben.
Kwaliteitsprocedures voor kwalitatief onderzoek (Bron: Netwerk Kwalitatief Onderzoek AMC-UvA, 2002)
Behoefte aan extra begeleiding? Schakel één van onze ervaren en betrokken scriptiecoaches in:
Comment Section
39 reacties op “Validiteit en betrouwbaarheid”
Door Miranda op 1 juli 2016
Hé! Heb je misschien een duidelijkere bronvermelding bij de onderste kolom? Ik kan dit niet terug vinden 🙁 Het gaat me dan vooral om het zoeken naar ontkrachtend bewijs. Thnx!
Door Luuk Tubbing op 1 juli 2016
He Miranda, zie deze link: http://docplayer.nl/329015-Richtlijnen-voor-kwaliteitsborging-in-gezondheids-zorg-onderzoek.html Succes!
Door Mauro op 12 juli 2016
Hallo Luuk,
Kan jij mij vertellen wanneer dit artikel geschreven is en of jij de primaire bron bent?
Gr,
Mauro
Door Luuk Tubbing op 12 juli 2016
Hallo Mauro,
In mijn reactie hierboven staat de belangrijkste bron. Ik raad je aan om artikelen uit blogs/digitale kennisbanken niet als bron te gebruiken in je scriptie/wetenschappelijke publicatie, wel standaardwerken, studieboeken en wetenschappelijke artikelen. Dit blogartikel is immers met name bedoeld voor de begripsvorming en niet als een correcte en uitputtende bron om naar te verwijzen.
Groeten,
Luuk
Door Mandy op 3 oktober 2016
Hallo,
Wanneer is dit artikel geschreven?
Door Luuk Tubbing op 3 oktober 2016
Hi Mandy, op 16 augustus 2014 gecreëerd en op 1 oktober 2016 voor het laatst aangepast. Wel raad ik je aan om artikelen uit blogs/digitale kennisbanken bij voorkeur niet als bron te gebruiken in je scriptie/wetenschappelijke publicatie. Liever wel standaardwerken, studieboeken en wetenschappelijke artikelen. Mijn artikel is immers met name bedoeld voor de begripsvorming en niet als een correcte en uitputtende bron om naar te verwijzen. Groeten, Luuk
Door per op 31 januari 2017
Hoi,
Ik heb uitslagen van mij interviews deze wil verwerken in mijn hoofdvraag. Ik wil de antwoorden alleen gebruiken als ze door meerdere respondenten genoemde ivm door een respondent . Hoe noemen ze dit in de literatuur? Is dit ook triangulatie.?
Gr per
Door Luuk Tubbing op 31 januari 2017
Hoi Per, dit is geen triangulatie, maar ‘slechts’ een manier van interviews coderen. Bij triangulatie dient er sprake te zijn van gebruik van verschillene typen bronnen (met de nadruk op typen) of verschillende onderzoeksmethoden. Gr. Luuk
Door Santusha op 18 maart 2017
Hoi Luuk,
Ik probeer het te snappen maar het lukt niet echt. Ik moet de validiteit en betrouwbaarheid van mijn enquete, interview en medianalyse meten. Ik snap niet hoe ik moet beginnen..
Door Luuk Tubbing op 19 maart 2017
Hoi Santusha,
Het meten van validiteit en betrouwbaarheid is een vak apart. Er zijn wel tientallen verschillende manieren om dat te doen. De meest gepaste maat is sterk afhankelijk van het type onderzoek en het doel. Dat vraagt dus echt advies op maat. Als je hier behoefte aan hebt kun je je hier aanmelden.
Groeten,
Luuk
Door evy op 27 augustus 2017
Hoi Luuk hoe kan in jurisprudentie onderzoek aan de voorwaarden van betrouwbaarheid en validiteit worden voldaan?
Door Luuk Tubbing op 31 augustus 2017
Hoi Evy, jurisprudentie onderzoek is een vorm van kwalitatief onderzoek. Dat betekent onder meer dat de onderzoeken het instrument is. Oftewel, validiteit en betrouwbaarheid vallen of staan met de selectie-, interpretatie- en argumentatiekwaliteiten van de onderzoeker. Daarbij kun je denken aan: Heb je de juiste bronnen geselecteerd voor de onderzoeksvraag? Interpreteer de jurisprudentie en wetgeving op correctie wijze? Gebruik je valide argumenten voor het onderbouwen van stellingen?
Helder? Succes Evy!
Groeten, Luuk
Door Rhaghenie op 5 september 2017
Hoi Luuk,
Wie is de auteur. Ik kan het ook niet achterhalen in uw vorige reactie.
Groet,
Rhaghenie
Door Anouk op 5 september 2017
http://docplayer.nl/329015-Richtlijnen-voor-kwaliteitsborging-in-gezondheids-zorg-onderzoek.html Dit is waar het oorspronkelijk vandaan komt (gehaald uit eerdere reacties).
Groetjes
Door Lucas op 28 maart 2018
Hoeveel expert interviews moeten er gehouden worden voor dat iets valide of betrouwbaar kan worden gevonden? uitgaande van dat dezelfde antwoorden worden gegeven.
Door Luuk Tubbing op 28 maart 2018
Je hebt voldoende interviews afgenomen wanneer dataverzadiging optreedt, oftewel wanneer inderdaad een groot deel van de antwoorden hetzelfde zijn. Daar is van te voren geen vast aantal voor vast te stellen. Hoe homogener de (denkbeelden van de) populatie van experts, des te minder participanten je nodig hebt. Veel opleidingen hanteren een vuistregel van 10 tot 20 interviews voor een scriptie-onderzoek. Dat zegt niets over de validiteit of betrouwbaarheid, maar meer over de inspanning die van een student wordt verwacht.
Door Jeske op 15 mei 2019
Hi Luuk, Ik vroeg mij af hoe ik de validiteit van coderen kan aantonen. Ik kan hier weinig bronnen over vinden.
Ik hoor graag iets van u.
Groeten,
Jeske
Door Luuk Tubbing op 15 mei 2019
Hi Jeske, hier zijn verschillende strategieën voor, zoals:
– meerdere onderzoekers dezelfde data laten coderen (inter-rater validity)
– transparant maken welke stappen je hebt genomen en tot welke (tussen)resultaten dit heeft geleid
– codes en quotes uit analyse vergelijken met vooraf vastgestelde operationele definities
Door Matthijs op 17 mei 2019
Hoi luuk
Ik vroeg mij af hoe betrouwbaar je een enquête onder scholieren kan schatten, Zou je er redelijk betrouwbare resultaten van krijgen of moet ik er dan misschien meerdere sturen voor meer resultaten?
Door Luuk Tubbing op 17 mei 2019
Hoi Matthijs,
Dat hangt er vanaf wat je wilt meten en in hoeverre studenten daar geschikt voor zijn. Er zijn talloze (zelfs baanbrekende) onderzoeken bekend waar studenten voor zijn ingezet als participant/respondent. Daar heeft de omvang van de steekproef overigens weinig mee te maken.
Groeten,
Luuk
Door Rick op 24 mei 2019
Hoi Luuk, ik doe expert-interviews voor mijn afstudeeronderzoek. Echter vind ik het lastig om de betrouwbaarheid en validiteit te onderbouwen. Mijn onderwerp, contentmarketing, is heel breed dus eigenlijk hoor je in elk interview wel iets nieuws. Er is onderzoek gedaan dat je na 7 expert interviews genoeg gedaan hebt, maar hoe verwerk ik dit in de betrouwbaarheid en validiteit?
Grt. Rick
Door Luuk Tubbing op 24 mei 2019
Hoi Rick, je hebt voldoende interviews afgenomen wanneer dataverzadiging optreedt, oftewel wanneer een groot substantieel deel van de antwoorden al eens eerder is genoemd. Daar is van te voren geen vast aantal voor vast te stellen. Die 7 interviews (voor mij nieuw) zal vast een gemiddelde zijn, terwijl onderzoeken qua ontwerp sterk van elkaar kunnen verschillen. Hoe homogener de (denkbeelden van de) participanten en hoe concreter de thema’s/vraagstelling, des te minder participanten je nodig hebt. Het aantal afgenomen interviews zegt op zichzelf dus weinig over de validiteit of betrouwbaarheid. Veel opleidingen/scriptiebegeleiders geven wel een richtlijn (meestal iets van 10 interviews), maar dat kun je zien als een soort inspanningsverplichting.
Kom je verder met dit antwoord? Succes!
Groet,
Luuk
Door Isa op 6 juni 2019
hi Luuk,
Ik maak een verslag waarbij ik iets over de validiteit ga schrijven. Ik vroeg me echter af of het maken van menselijke meetfouten meetelt met de validiteit of met de betrouwbaarheid van het onderzoek.
Groet Isa
Door Luuk Tubbing op 7 juni 2019
Hi Isa, meetfouten hebben met betrouwbaarheid te maken.
Door Max op 3 juli 2019
Hi, voor mij scriptie wil ik gebruik maken van verkennend/exploratief onderzoek middels een enquete. Nu kan ik nergens vinden hoeveel respondenten ik idealiter nodig heb. Zouden jullie mij hier meer inzicht ik kunnen geven? Alvast bedankt:)
Door Luuk Tubbing op 3 juli 2019
Hi Max, dat staat in dit artikel beschreven: Poweranalyse om steekproefgrootte en power te berekenen
Door Vivian op 6 september 2019
Hey Luuk, voor mijn scriptie moet ik buiten validiteit, representativiteit en betrouwbaarheid ook bruikbaarheid en haalbaarheid meenemen in de kwaliteitswaarborging. Ik kan hier niet echt iets over vinden op het internet en ook niet in de databank van mijn onderwijsinstelling. Weet jij wat deze begrippen inhouden?
Door Luuk Tubbing op 6 september 2019
Hey Vivian,
Bruikbaarheid en haalbaarheid ben ik nog nooit tegengekomen in een scriptie. Met bruikbaarheid wordt denk ik bedoeld in hoeverre de onderzoeksresultaten nuttig zijn. Dit kan je waarborgen door goed met de opdrachtgever te overleggen. Met haalbaarheid wordt denk bedoeld in hoeverre het mogelijk is om, gegeven de beschikbare middelen en tijd, de beoogde informatie te verzamelen die nodig is om de onderzoeksvraag te beantwoorden. Dit kun je waarborgen door het onderzoek duidelijk af te bakenen, te checken of de benodigde informatie (of toegang daartoe), financiën en tijd beschikbaar zijn, en of er nog andere barrières zijn (zoals mensen die jouw onderzoek willen dwarsbomen, omdat de resultaten niet goed vallen bij hen).
Helder? Kom je hier verder mee? Succes!
Groeten,
Luuk
Door Levi op 25 september 2019
Hoi Hoi, ik dien voor mij onderzoek op minimaal 3 punten aan te geven hoe ik gedurende het hele onderzoek rekening zal houden met validiteit en betrouwbaarheid. Alleen snap ik niet goed wat voor punten het moeten zijn bij validiteit.
Door Luuk Tubbing op 25 september 2019
Hoi Levi,
In bovenstaande tabel staan er een aantal vermeld. Triangulatie, zoeken naar ontkrachtend bewijs, beoordeling onderzoeksparticipanten en gedetailleerde beschrijving van de onderzoekscontext. Verder kun je denken aan het gebruik van reeds gevalideerde meetinstrumenten, ervan uitgaande dat deze in een vergelijkbare onderzoekscontext (statistisch) zijn gevalideerd en het valideren van jouw eigen meetinstrument (enquête, interview guide) met een kleine groep respondenten. In het laatste geval je dan vast of je jouw vragen of de juiste manier stelt, zodat je meet wat je beoogd te meten.
Helder? Kom je hier verder mee?
Groeten,
Luuk
Door Mina op 27 november 2019
Dag Luuk,
Ik heb aangegeven bij betrouwbaarheid dat alle interviews opgenomen zullen worden om zo de betrouwbaarheid te vergroten. Nou heb ik als feedback de vraag gehad van hoe ik dit met observaties ga doen? Heb jij enig idee hoe ik dit meot aanpakken?
Mijn dank is groot!
Groet,
Mina
Door Luuk Tubbing op 28 november 2019
Dag Mina,
Maatregelen om de betrouwbaarheid te waarborgen bij observaties zijn min of meer hetzelfde als bij interviews. Het opnemen van geluid/beeld is er één van. Andere maatregelen zijn consistentie van en helderheid over het interpreteren van de data en het laten reviewen van de analyses door een tweede onderzoeker.
Door Jessica op 23 december 2019
Hoi Luuk,
Voor mijn eindopdracht doe ik een kwalitatief onderzoek waarbij mensen worden geïnterviewd. De respondenten bestaan uit groepen medewerkers binnen dezelfde functies (groepje projectleiders, groepje beheerders, etc). De vragen hebben vooral betrekking op takenpakket, hoeveel manuren daarvoor nodig zijn, welke kennis daarvoor nodig is, of die kennis aanwezig is, doorlooptijden, etc. Door de vragen doelgericht en objectief te houden en enkel te vragen naar feiten (die de deelvragen beantwoorden), probeer ik te voorkomen dat de verkregen informatie op verschillende wijzen kan worden geïnterpreteerd. Daarnaast zal daardoor herhaling van het onderzoek in grote lijnen dezelfde informatie opleveren. Is dit een manier om de betrouwbaarheid aan te tonen? Op welke andere wijze kan ik de betrouwbaarheid aantonen? Loop even vast op moment… Alvast bedankt voor je reactie.
Groet,
Jessica
Door Luuk Tubbing op 23 december 2019
Hoi Jessica,
Dat zijn inderdaad strategieën om betrouwbaarheid te waarborgen. Overigens: als je enkel vraagt naar feiten, die ook nog eens vrij eenvoudig te standaardiseren zijn, spreek je al gauw van kwantitatief onderzoek. De vragen die jij noemt zijn prima in een enquête te vatten.
Groeten,
Luuk
Door Jessica op 23 december 2019
Hi, dank voor je snelle reactie, super! Is het ook zinvol om beide toe te passen? Bijvoorbeeld de mensen die niet geïnterviewd willen worden anoniem een enquête in laten vullen? (Zo ja, is hier dan sprake van een paralleltestmethode en borgt dit ook de betrouwbaarheid?)
Door Luuk Tubbing op 24 december 2019
Hi Jessica,
Het combineren van interviews en anonieme enquêtes kan inderdaad tot robuustere onderzoeksresultaten leiden als je de kracht van beide methodes goed benut. Als je interviews alleen gebruikt om gestandaardiseerde vragen te stellen, dan voegt dit niets toe en zou ik deze mensen ook een anonieme enquête laten invullen. Hiermee voorkom je sociaal gewenste antwoorden. Interviews kunnen bijvoorbeeld van toegevoegde waarde bij het verkrijgen van inzicht in drijfveren, denkprocessen en context. Het voordeel van enquêtes is dat je een groter groep kunt bereiken en daardoor tot statistisch betrouwbare en valide resultaten kunt komen.
Door Jessica op 26 december 2019
Hi Luuk,
Ok, dank voor je antwoorden. Kan ik zeker iets mee! Fijne dagen en alvast de beste wensen voor 2020!
Groet,
Jessica
Door Roy op 11 januari 2020
Hoi Luuk,
Ik doe een onderzoek naar een probleem op de werkvloer. In de interviews met de medewerkers vraag ik naar wat zij denken dat de oorzaak is, welke impact het op hen heeft en wat ze zelf zouden willen veranderen waardoor het probleem opgelost wordt.
De interviews heb ik inmiddels afgenomen Mijn begeleider zegt dat in interviews waarbij tegelijk naar de oorzaak, impact en oplossing wordt gevraagd de validiteit niet optimaal is. Hoe had ik dit beter aan kunnen pakken? Ik vind het voor het onderzoek namelijk wel belangrijk om alle drie deze zaken te onderzoeken bij de medewerkers. En wat is dan wel gebruikelijk om in één interview aan de geïnterviewde te vragen?
Alvast bedankt voor je reactie.
Gr. Roy
Door Luuk Tubbing op 13 januari 2020
Hoi Roy,
Op zich kan het geen kwaad zolang je je ervan bewust bent dat het om meningen gaat. Zolang je zelf geen suggesties doet voor oorzaak, impact en oplossingen, zul je redelijk eerlijke antwoorden krijgen. Je kunt niet puur op basis van deze interviews de waarheid vaststellen, anders dan dat je hebt vastgesteld wat mensen denken. Daarom is het van belang om de interviewdata te verifiëren met elkaar (tussen verschillende (typen) personen) en met andere bronnen (bedrijfsdocumenten, literatuur). Het lijkt mij ook niet verstandig om puur op basis van interviews een oplossing voor te stellen zonder dat je deze hebt geverifieerd met bestaande literatuur hierover.
Helder? Kom je hier verder mee?
Groeten,
Luuk