De 7 basisprincipes van goed onderzoek

Goed onderzoek is zeker niet vanzelfsprekend. Of het nu gaat om een scriptie of een publicatie in Science, een onderzoeker dient zich aan een aantal principes te houden om data te genereren waar je van op aan kunt en waar je gerust beslissingen op kunt baseren. Goed onderzoek levert dus betrouwbare resultaten. Het is gebaseerd op professioneel geplande en uitgevoerde praktijken, waar slecht onderzoek onzorgvuldig is.

Om je op weg te helpen de 7 principes van goed onderzoek:

1. Helder gedefinieerd doel

Het doel van een goed onderzoek is zo helder en scherp mogelijk gedefinieerd en afgebakend. De formulering van een helder doel gaat gepaard met een beschrijving van de reikwijdte (bijv. in termen van tijd en plaats), de beperkingen (bijv. in termen van tijd, middelen, toegang tot informatie) en de exacte betekenis van de gebruikte termen (uitgaande van de doelgroep). Bij een onzorgvuldige formulering van het doel denkt de lezer van descriptie of het rapport al gauw dat het onderzoek waarschijnlijk ook niet veel soeps zal zijn.

2. Gedetailleerd beschreven onderzoeksproces

De toegepaste onderzoeksprocedures dienen dusdanig gedetailleerd en helder beschreven te zijn dat een andere onderzoeker het onderzoek opnieuw zou kunnen uitvoeren met dezelfde resultaten. Deze beschrijving bestaat uit de ondernomen stappen om respondenten te identificeren en te werven, de gebruikte technieken om data te verzamelen en de toegepaste (statistische) analysemethoden. Het weglaten van stappen maakt het inschatten van validiteit en betrouwbaarheid moeilijk of onmogelijk en verzwakt het vertrouwen in het onderzoek van de lezer.

3. Grondig gepland onderzoeksontwerp

Om objectieve resultaten te genereren zijn de gehanteerde procedures van het onderzoek, evenals de verantwoording voor de keuze tussen alternatieve ontwerpen, helder beschreven en zorgvuldig gepland, waarbij de te onderzoeken constructen gedefinieerd zijn. Ga altijd voor het meest betrouwbare bewijs: waarom respondenten iets vragen als je het ook kunt observeren of uit een rapport kunt halen? Zorg voor controlemechanismen, zoals geluidsopnamen en interpretaties van meerdere personen en vanuit verschillende invalshoeken. Houd hierbij altijd rekening met hoge ethische standaarden, bijvoorbeeld op het gebied van privacy en waardigheid van respondenten.

4. Openhartig over beperkingen

Perfecte onderzoeksontwerpen zijn zeldzaam. Door te wijzen op de gebreken van het onderzoek en de gevolgen hiervan op de validiteit en betrouwbaarheid van de resultaten ben je ten eerste kritiek voor en laat je ten tweede zien dat je een competente onderzoeker bent die weet wat goed onderzoek is én niet is. Beperkingen kunnen bijvoorbeeld zitten in het aantal en type respondenten of beschikbaarheid van bepaalde variabelen in datasets.

5. Adequate analyse voor behoeften lezer

De data-analyse dient voldoende omvangrijk te zijn om het belang ervan en de inzichten die dit oplevert aan te tonen aan de lezer, mogelijk iemand die de data als input gebruikt voor een (organisatie)beslissing. Net zo belangrijk is het om goed uit te leggen hoe deze inzichten tot stand zijn gekomen, waarbij zorgvuldig de validiteit en betrouwbaarheid van de resultaten wordt aangetoond.

6. Ondubbelzinnig gepresenteerde bevindingen

Goed onderzoek verdient nauwkeurig verwoorde bevindingen die zo objectief mogelijk zijn: niet meer en niet minder dan uit de data valt af te leiden. Het is dus not done om te overdrijven en bij onduidelijkheid of zwakke bevindingen is gereserveerd taalgebruik op zijn plaats. De presentatie van data in een scriptie of rapport dient veelomvattend, redelijkerwijs geïnterpreteerd door de onderzoeker, makkelijk te begrijpen door de lezer en dusdanig geordend te zijn dat de lezer direct de kritische bevindingen kan vinden zonder te zoeken.

7. Gerechtvaardigde conclusies

Conclusies mogen nooit verder gaan dat wat redelijkerwijs op basis van de onderzoeksdata beweerd kan worden en mag dan ook niet als een verassing komen. Hang de conclusies niet te veel op aan uitkomsten van eerdere onderzoeken. Persoonlijke ervaringen en interpretaties in de conclusies zijn uit den boze.


Meer lezen: Cooper, D. & Schindler, P. (2008). Business Research Methods. New York: McGraw-Hill.


Sneller afstuderen? Meld je hier aan voor een gratis en vrijblijvend oriëntatiegesprek met de afstudeerconsultant.